รีวิวหนัง Air Doll หัวใจลมไม่แล้งรัก | แอร์ดอลที่รัก

ผมเห็นโปสเตอร์ของหนังเรื่องนี้ตั้งแต่วันที่ไปดู ’20th Century Boys 3′ โน่นเชียว ดูโปสเตอร์แล้วก็ให้เกิดความรู้สึกว่า เอ มันเป็นหนังแนวไหนกันนะ หนังเกี่ยวกับตุ๊กตาที่เล่าเรื่องแบบญี่ปุ๊นญี่ปุ่น มันจะออกมาหน้าตายังไง รอคอยกันมาเป็นเดือนๆ ในที่สุด ก็ได้ดูจนได้ หนังเข้าที่โรง Lido 3 และ House RCA ซึ่งน่าจะเป็นเพียงสองโรงในประเทศนี้ที่ฉายเรื่องนี้ ‘Air Doll’

หลังจากก่อนหน้านั้น 1 วัน เดินเข้าโรงใหญ่ไปดู ‘Percy Jackson and The Lightning Thief’ หนังจากวรรณกรรมเยาวชนที่สนุกพอใช้ได้ แม้จะไม่ประทับอะไรมากมายนัก ก็ถือว่าขัดตาทัพกันไปก่อน จนมาได้เวลาของหนังที่อยากจะเข้าไปดูสักที

สังคมญี่ปุ่นดูจะมีเอกลักษณ์ตรงมีสินค้าแนวๆ นี้ออกขายมากมาย หลายครั้ง พบว่าคนที่ไปเที่ยวที่นี่มักซื้อสินค้าของฝากเป็นอะไรประมาณนี้กัน ไม่รู้ทำไม แต่ตุ๊กตาที่เป็นตัวๆ นี่ผมเพิ่งเห็นเป็นครั้งแรก ยอมรับว่าประสบการณ์ข้าน้อยยังอ่อนด้อยนัก หนังเขาทำออกมาได้เพี้ยนจริงๆ แต่ถึงจะเพี้ยนก็อุดมไปด้วยเนื้อหา แนวคิด สารอาหาร หรืออะไรก็แล้วแต่จะเลือกใช้สอยถ้อยคำกัน

เรื่องราวของ ตุ๊กตาตัวหนึ่ง นาม โนโซมิ เธอที่มีหน้าที่ปลดเปลื้องความต้องการของชายผู้เปลี่ยวเหงา แต่วันหนึ่งเธอกลับมีชีวิตและจิตใจขึ้นมา หรือพูดให้ตรงประเด็น คือ “มีหัวใจ” นั่นแหละ เธอขยับแขนขา เดินไปไหนมาไหน หายใจได้ (ทั้งที่ร่างกายมีแต่ลม) พูดได้ แต่เธอก็เหมือนเด็กคนหนึ่งที่เพิ่งได้มาเรียนรู้โลก ยังไม่รู้อะไรต่างๆ อีกมากมาย หากแต่ความมีหัวใจของเธอนี่แหละ ที่พาเธอไปพบรักกับผู้ชายอีกคน เขาเป็นหนุ่มพนักงานร้านเช่าดีวีดี

งานของผู้กำกับ Hirokazu Koreeda (ฮิโรซากุ โคเระเอดะ) ผู้มีเครดิตจากเรื่อง ‘Nobody Knows’ (ให้ตายสิ จะเก็บแผ่นไปถึงไหน เมื่อไหร่จะเปิดดู) ผู้ชายคนนี้ท่าจะชอบตั้งชื่อหนังให้มี 2 คำเสียจริง — ‘After Life’, ‘Air Doll’, ‘Nobody Knows’, ‘Still Walking’

แม้หนังจะดูไม่มีความสมจริงอะไรเลยเกี่ยวกับตัวละคร เพราะตุ๊กตาบ้าอะไร อยู่ดีๆ ก็มีชีวิตพูดได้เดินได้ ทั้งๆ ที่ตัวเองเป็นยางที่เป่าลมไว้ข้างใน หากรั่วก็แฟบเคลื่อนไหวไม่ได้ แต่ดันหายใจได้(ซะงั้น) อีกอย่าง พอมีชีวิตจิตใจแล้ว แทนที่จะตุ๊กตาจริงๆ แสดง ก็ใช้คนแสดงแทน เห็นเนื้อหนังมังสาแบบ “คนชัดๆ” กันเต็มๆ เรียกได้ว่า ขัดกับหลักความจริงอย่างแรง แต่ชอบชะมัดฉากเปลือยๆ เนี่ย แถมมันยังเอาไปเชื่อมโยงกับปรัชญาสาระพัดที่จัดลงมาให้เสพ

หนังดำเนินเรื่องเรียบเรื่อยเนือยเนิบอย่างแบบฉบับหนังญี่ปุ่น ชนิดที่ถ้าไม่นอนมาพอเพียง หรือเหนื่อยจัดๆ แล้วเดินเข้ามาดู มีหลับเป็นแน่แท้

… แต่หนังกลับซ่อนอะไรบางอย่างเอาไว้เยอะมาก มากเกินกว่าที่เราจะคาดคิดเมื่อได้ดูมันจากโปสเตอร์ หรือจากหนังตัวอย่าง

เมื่อหนังมีโทนเศร้าๆ เป็นดั่งแกนหลัก มันจึงไม่แปลกถ้าจะถูกนำเสนอด้วยการสอดแทรกแนวคิด ชายชราเอ่ยถึงความว่างเปล่าของมนุษย์บนโลกใบนี้ ขณะที่โนโซมิ สาวตุ๊กตายางก็อาจนึกถึงความว่างเปล่าภายในร่างของตนเอง ทุกคนต่างไม่เต็มไม่สมบูรณ์ในตัวเอง ต่างก็ต้องการการเติมเต็มจากคนอื่นเสมอ อีกจุดที่น่าสนใจ ก็คือ เรื่องของการเป็นตัวแทนของสิ่งอื่นคนอื่น เหมือนที่ตุ๊กตากลายเป็นตัวแทนของหญิงคนรักคนหนึ่ง

แต่ก็พบว่า ค่อนข้างมีบางจุดที่ไม่ค่อยจะเข้าใจ เหมือนเขาพยายามใส่ตัวละครบางตัวเข้ามาเพื่อสื่อสารอะไรบางอย่าง แต่มันคงลึกเกินกว่าคนอย่างเราจะเข้าใจสารนั้นได้โดยง่าย ฉากที่ดูสะเทือนใจสำหรับผม มีอยู่ 2 ฉาก หากแต่บอกตรงๆ ตรงนี้มิได้ ฉากหนึ่ง แสนอึดอัดกับความเงียบไร้ซึ่งเสียงดนตรีประกอบ มีเพียงลมหายใจฟืดฟาด กับอีกฉาก เรียกน้ำตาได้เป็นอย่างดี กับฉากในร้านอาหาร นี่เราไปซึ้งกับตุ๊กตาตั้งแต่เมื่อไหร่กัน?

ทำไมกันนะ ผมถึงจดจำนางเอกผู้แสดงเป็นตุ๊กตามิได้ แบดูนา (‘The Host’, ‘Plum Blossom’) แต่ก็แปลกที่เขาเลือกนักแสดงเกาหลีแทนที่จะเป็นนักแสดงจากญี่ปุ่น น่าสนใจตรงคำโปรยในโปสเตอร์ของ ‘หัวใจลมไม่แล้งรัก’ …

A very ‘Human’ story

ภาพยนตร์: Air Doll / Kūki Ningyō / หัวใจลมไม่แล้งรัก
ผู้กำกับการแสดง: Hirokazu Koreeda
ผู้เขียนบท: Yoshiie Goda (manga), Hirokazu Koreeda (screenplay)
นักแสดงนำ: Bae Doona (‘The Host’), Arata (‘After Life’), Itao Itsuji, Odajiri Joe (‘Tokyo Tower’)
ความยาว: 125 นาที
เรท: Japan: R-15, Hong Kong: IIB, ไทย: น18+
สัญชาติ: ญี่ปุ่น