หลายครั้งที่นายแพทมักจะเลือกหนังที่ความสนใจ มันมีอะไรมากกว่าแค่เป็นหนังฟอร์มยักษ์ เป็นหนังที่มีดาราดังที่ดึงดูดให้คนเลือกจะเข้าโรงหนังหรือเปิดเข้าไปดู สิ่งสำคัญก็คือ หนังบางเรื่องที่แง่มุมอื่นๆ ที่ชักชวนให้รู้สึกสนใจ หลายครั้งเลยที่เลือกหนังที่รู้ว่าคนสนใจน้อยแน่ๆ แต่ก็เลือกมัน อย่างเช่นเรื่องนี้ ‘The Nightingale’ ชื่อไทย ‘ปักษาพยาบาท’ ความสนใจของหนังเรื่องนี้มันอยู่ตรงไหนน่ะเหรอ?
เริ่มต้นมันเป็นหนังในปี 2018 ที่ยังไม่มีใครนำเข้ามาฉายในเมืองไทย จวบจนเพจหนังกลุ่มหนึ่งที่ชื่นชอบชื่นชมมันเป็นเสียงเดียวกัน หนังกำลังมีฉายในสตรีมมิ่งอย่าง Hulu แต่มีค่ายหนังในไทยนำมาเข้ามาฉาย อีกส่วนมันเป็นผลงานทั้งเขียนบทและกำกับของ Jennifer Kent ที่เคยผ่านตากันมาแล้วกับ ‘The Babadook’ ครั้งนี้เหมือนเป็นการบอกกับเราว่า
ผู้กำกับหญิงคนนี้เธอมีฝีมือจริงๆ!
เรื่องย่อหนัง The Nightingale
ย้อนกลับไปสู่ ค.ศ. 1825 ในยุคล่าอาณานิคม เรื่องราวมันเริ่มต้นขึ้นที่ แคลร์ (Aisling Franciosi จากซีรีส์เรื่อง Game of Thrones และ The Fall) ภรรยาสาวชาวไอริชลูกหนึ่งที่ถูกผู้หมวดใจอำมหิตนามฮอว์คินส์ (Sam Claflin จากหนังเรื่อง Enola Holmes, Me Before You และ The Hunger Games: Catching Fire) หน่วงเหนี่ยวไม่ยอมให้เธอเป็นอิสระแม้จะทำงานชดใช้แล้วก็ตาม ไม่พอ ผู้หมวดคนนี้ยังกระทำเหตุระยำตำบอนด้วยการขืนใจเธอเสียอีก
จนในที่สุด เอเดน (Michael Sheasby จากหนังเรื่อง Hacksaw Ridge) สามีของแคลร์อัดอั้นเรื่องนี้มากเข้าจึงขอร้องให้ปล่อยครอบครัวของเขาไป ใครจะคาดคิดว่า เหตุการณ์มันจะเลวร้ายรุนแรงหนักข้อ
ทั้งลูกทั้งสามีของแคลร์ถูกฆ่าทิ้งเหลือเพียงเธอคนเดียวที่ยังรอด
เพราะความคั่งแค้นที่สุมอก ประกอบกับผู้หมวดคนนี้กำลังจะเดินทางขึ้นเหนือผ่านภูมิประเทศที่เป็นป่าไปรับตำแหน่งที่ใหญ่โตกว่า แคลร์จึงใช้โอกาสนี้ไล่ล่าติดตาม โดยเธอจำต้องมีคนนำทาง และเธอก็ได้บิลลี่ (Baykali Ganambarr หนังอีกเรื่องที่เขาแสดงคือ The Furnace) คนเผ่าพื้นเมืองในออสเตรเลียที่คับแค้นต่อคนขาว การเดินทางของสองคน ต่างเพศและต่างสีผิว เพื่อแก้แค้นให้กับแคลร์ครั้งนี้จะนำไปสู่อะไร
ได้เวลาไปค้นหากันซะทีเน้อ!
รีวิวหนัง ปักษาพยาบาท
นานๆ ทีจะมีโอกาสได้ดูหนังที่เล่าเรื่องความขัดแย้งในด้านชาติพันธุ์บนแผ่นดินออสเตรเลีย ครั้งนี้เลยถือเป็นโอกาสที่ดี ที่นายแพทได้รู้จักและเข้าใจในความรู้สึกของการเป็นชนพื้นเมืองแต่ถูกผู้มาใหม่ขับไล่และกดขี่ทุกอย่างเสียที
ความอัดอั้นของการถูกกดขี่ ที่ถูกเล่าอยู่ในกรอบแคบๆ แบบ 4 : 3
เพราะความที่ผู้กำกับเขาเลือกจะถ่ายทำและเล่าให้เรามองเห็นด้วยสัดส่วนภาพแบบ 4 : 3 มันจึงไม่มีมุมกว้าง สิ่งที่ผู้ชมจะมองเห็นมีเพียงภาพตรงหน้าเท่านั้น ไม่มีมุมอื่นให้มอง ซึ่งก็ชวนให้อึดอัดอยู่พอประมาณ คงเป็นความจงใจของผู้เล่าที่ต้องการให้เราโฟกัสอยู่กับเรื่องตรงหน้าให้มากที่สุด เรื่องที่แสนจริงจังของตัวเอกสองคน ต่างเพศ ต่างสีผิว ต่างชาติพันธุ์ แต่ดูเหมือนจะมีบางสิ่งที่ร่วมกันอยู่ นั่นคือ การถูกอีกชาติพันธุ์หนึ่งกดทับ/กดขี่เอาไว้
หนึ่งเป็นหญิงชาวไอริช ที่มีสามี มีลูกน้อยเพิ่งเกิดได้ไม่นาน เธอถูกผู้หมวด นายทหารสันดานเลวกระทำเลวร้าย ทั้งข่มขืนเธอ แถมยังฆ่าลูกและผัวของเธออีก ไม่ยอมปล่อยเธอให้เป็นไท มีเรื่องตั๋ว เรื่องอะไรเข้ามาสมทบ แน่นอน ทุกคนสำคัญในชีวิตตาย เหลือเพียงเธอคนเดียวแบบนี้
โอกาสที่เธอจะรู้สึกคั่งแค้นและอยากแก้แค้นจึงย่อมจะเป็นไปได้
ขณะที่อีกคน เป็นชายผิวดำชาวพื้นเมืองที่อาศัยและใช้ชีวิตอยู่ในออสเตรเลียมานาน มีวัฒนธรรมและแนวความคิดเป็นของตัวเอง ก่อนจะถูกคนขาว (ซึ่งในที่นี้ก็คือ อังกฤษ) รุกราน ไล่ที่ เข่นฆ่า บังคับไม่ให้ทำโน่นทำนี่ที่เขามองว่ามันป่าเถื่อน จนในที่สุด วิถีดั้งเดิมของแต่ละชนเผ่าก็ลบเลือนหายไปเสียทั้งหมด หลายคนก็จำต้องทนอยู่ตามสภาพเพื่อรักษาชีวิต แต่ในใจนั้น คั่งแค้นมาก
พล็อตหลักของหนังมันคือการเดินทางติดตามไปเพื่อล้างแค้นของสองคน ที่อาจจะไม่ค่อยเข้าใจกันในตอนแรก แต่ความที่เผชิญเหตุร้ายๆ มาด้วยกัน ทั้งแคลร์และบิลลี่จึงเริ่มเข้าใจอีกฝ่าย เมื่อหนังเอาคนขาวกับคนดำที่ต่างถูกก็กระทำมาเดินทางร่วมกัน ต่างก็ได้เรียนรู้ความเจ็บปวดของกันและกัน แถมยังร่วมแก้แค้นไปด้วยกัน
ความเจ็บปวดที่ถูกกดทับถูกระบายออกมานั่นเอง
สำรวจจิตใจมนุษย์ ความเหยียดชาติพันธุ์ ความมองคนเท่ากัน
หนังใส่ตัวละครที่มีความเลวร้ายสุดโต่งอย่างนายทหารฮอว์กินส์เข้ามา ชายผู้นี้มีความต่ำทรามมากล้นจนเหลือเชื่อ ทั้งต่ำทราม มองคนไม่เท่ากัน เหยียดและดูถูกคนชาติพันธุ์อื่น การกระทำทุกสิ่งในหนังสร้างความอึ้งให้กับนายแพท เพราะไม่คิดว่าจะมีคนชั่วหมดจดเช่นนี้เกิดขึ้นได้ นั่งดูไปก็รู้สึกสงสารคนพื้นเมืองที่ถูกกระทำย่ำยีอย่างหาที่สุดมิได้
แน่นอนว่า กระทั่งเราเองที่เป็นคนดู ก็ยังรู้สึกเห็นด้วยกับการแก้แค้นของแคลร์เลยด้วยซ้ำ
ในขณะเดียวกัน หนังที่แทรกใส่ตัวละครที่มองเห็นเท่าเทียมกันในมนุษย์ทุกคน โดยไม่เลือกสัญชาติ สีผิว ภาษา หรืออะไร ฉากนั้นสร้างความสะเทือนใจให้กับนายแพทมากพอดู เพราะเราก็คงได้รับรู้มาตลอดเรื่องถึงสิ่งที่ตัวละครต้องเผชิญ อดจะเข้าใจและเห็นอกเห็นใจไม่ได้ น้ำตาซึมเลย แม้อาจจะมีบางส่วนที่ไม่เข้าใจในการเลือกหรือเปลี่ยนใจของตัวละครไปบ้าง แต่ก็ทำให้หนังเดินไปอีกทางหนึ่ง ไม่ยอมจบง่ายๆ แถมยังเดินไปในจุดที่คาดไม่ถึง
หนังชวนจึงสำรวจจิตใจตัวเองไปพร้อมๆ การค่อยๆ ซึมซับเข้าใจในสภาพจิตใจที่แตกสลายของตัวละครที่ผ่านการสูญเสีย
แม้จะโหดใช่เล่น แต่ปักษาพยาบาทมิใช่แค่หนังล้างแค้น
ภาพของหนังอย่าง ‘ปักษาพยาบาท’ ค่อนข้างโหดอยู่สักหน่อย หลายช็อตก็เล่นเอาอึ้งไปพอสมควร ไม่งั้นก็คงไม่ได้เรท 18+ หรอกนะ เพราะฉะนั้น ก่อนจะเข้าชม ก็อาจจำเป็นต้องเตรียมใจเอาไว้ก่อน
แต่บางส่วนก็พยายามตัดสลับด้วยฉากฮาเล็กๆ อย่างน้อยก็ไม่ปล่อยให้มันโหดและเครียดมากจนไปแหละ
หนังยังหยิบเอาหลากหลายประเด็นมารวมเข้าไว้ในเรื่องเดียว ขึ้นอยู่กับคุณว่าจะมองเห็นมันในมุมไหน เท่าที่รวบรวมมาก็มี ทั้งประเด็นการเหยียดชาติพันธุ์ การล่าอาณานิคม การรุกล้ำขับไล่ รวมทั้งการเข้าครอบงำบังคับให้ชนพื้นเมืองทำตามที่คนขาวต้องการ ความคิดของบางตัวละครทำให้รู้สึกถึงสังคมที่ชายเป็นใหญ่ รวมไปถึงเรื่องสิทธิมนุษยชน บางช่วงก็ชวนให้รู้สึกสะใจแม้จะอยากเป็นคนดีอยู่นิดๆ
ในตอนต้นและท้าย หนังบอกเล่าด้วยเพลงที่สาวไอริชขับขาน ความหมายของมันอาจมีอะไรที่ลึกซึ้งกว่าที่จะเข้าใจด้วยการดูรอบเดียว
เรียกได้ว่า โดยรวมมันเป็นหนังที่ค่อนข้างยาวอยู่พอสมควร หนังเล่าเรื่องการแก้แค้นก็จริง แต่มีประเด็นอื่นๆ อีกมายมายให้ดึงสติมาขบคิด ผ่านการกระทำของตัวละครต่างๆ ผสมกับภาพที่รุนแรงและโหดอยู่พอประมาณ
และจบลงด้วยฉากที่ใช้ใจดู…
ชื่อภาพยนตร์: The Nightingale / ปักษาพยาบาท
ผู้กำกับภาพยนตร์: Jennifer Kent
ผู้เขียนบทภาพยนตร์: Jennifer Kent
นักแสดง: Aisling Franciosi, Baykali Ganambarr, Sam Claflin, Damon Herriman, Charlie Jampijinpa Brown, Michael Sheasby
ดนตรีประกอบ: Jed Kurzel
แนว/ประเภท: Adventure, Drama, Horror, Thriller
ความยาว: 136 นาที
ปี: 2018
ประเทศ: ออสเตรเลีย
อัตราส่วนภาพ: 1.37 : 1
เรท: ไทย/ , USA/R
วันเข้าฉายในประเทศไทย: 1 เมษายน 2021
ผู้ผลิต/ผู้จัดจำหน่าย/สตูดิโอ: Causeway Films, Made Up Stories, Screen Australia, Screen Tasmania, Adelaide Film Festival, FilmNation Entertainment, M Pictures
ปักษาพยาบาท
พล็อตและบท - 8.3
การดำเนินเรื่อง - 8.8
การแสดง - 8.5
เพลง/ดนตรีประกอบ - 8
งานภาพ/เทคนิคพิเศษ - 8
8.3
The Nightingale
หนังที่หยิบส่วนหนึ่งในยุคล่าอาณานิคมบนแผ่นดินออสเตรเลียขึ้นมาเล่า เรื่องราวของหญิงไอริชผู้ถูกกดขี่ ทั้งสามีและลูกถูกทหารชั่วฆ่าทิ่ง เธอเจอจ้างชนพื้นเมืองนำทางเพื่อไปล้างแค้น หนังมีฉากโหดมากพอดู ขณะเดียวกันก็แทรกใส่ทุกสิ่งผสมกันอย่างลงตัว แม้จะตะขิดตะขวงกับการเลือกทำของนางเอกอยู่จุดหนึ่งก็ตามที
