ในโลกแห่งหนังนั้น มีคำศัพท์หลายๆ คำที่ถูกใช้กันบ่อย จนบางทีก็มานั่งนึกกันว่า แท้จริงมันมีความหมายว่ายังไงกันแน่ 3 คำในนั้นที่อยากจะหยิบยกมาเขียนถึงในวันนี้ ก็คือ Sequel, Prequel และ Spin-off ที่เราจะมาแจกแจงกันว่า พวกมันมีความหมายว่าอย่างไร และถ้าใช้คำไทยแทน น่าจะใช้คำว่าอะไรดี มาเริ่มกันเลยครับ
Sequel คืออะไร?
ถ้าพูดถึงคำว่า sequel (ซีเควล) ถ้าคำเฉพาะคำแปล มันก็คือ บทต่อเนื่อง ตอนต่อ สำหรับนิยาย ภาพยนตร์และซีรีส์ มันก็คือคำเดียวกับ ภาคต่อ นั่นแหละ มันคือนิยาย ภาพยนตร์ หรือซีรีส์ที่มีการสร้างและเล่าเรื่องถัดมาจากภาคก่อนหน้า ตัวอย่างมีเยอะมากเพราะเมื่อรายได้ปัง ก็ย่อมจะต้องมีภาคต่อๆ มา อย่างเช่น
- หนังเรื่อง ‘Star Trek’ ภาคแรกที่ถูกสร้างใหม่ในปี 2009 ก็มีภาคต่อเป็น ‘Star Trek Into Darkness’ หนังปี 2013 และ ‘Star Trek Beyond’ ตามมาในปี 2016
- ภาคแรกของ ‘John Wick’ ฉายในปี 2014 ก่อนที่จะภาคต่อมาอย่าง ‘Chapter 2’ ในปี 2017, ‘Chapter 3: Parabellum’ ในปี 2019 และ ‘Chapter 4’ ในปี 2023
Prequel คืออะไร?
ส่วน prequel (พรีเควล) นั้น ความหมายก็เรียกได้ว่าตรงกันข้ามกับ sequel เพราะมันหมายถึง นิยาย ภาพยนตร์ และซีรีส์ที่เล่าถึงเรื่องก่อนหน้าเนื้อเรื่องหลัก โดยทั่วไป เรามักพบว่าหนังที่เล่าหลายภาคต่อเนื่องกัน (เป็นครั้งแรก) จะถูกจัดให้เป็นเนื้อเรื่องหลัก เมื่อค่ายหนังมองเห็นว่าหนังชุดนี้ได้รับความนิยม มีกลุ่มแฟนหนาแน่นพอ ก็อาจผลักดันให้เกิดการสร้างภาคที่ย้อนกลับไปเล่าจุดเริ่มต้น และอาจเล่าต่อเนื่องจนบรรจบกับเนื้อเรื่องหลัก เราจะเรียกเป็นภาษาไทยว่า ภาคก่อน หรือ ภาคย้อนอดีต เช่น
- ซีรีส์ ‘The Continental: From the World of John Wick’ ที่เป็นเรื่องราวที่เกิดก่อนหนัง ‘John Wick’ ทุกภาค
- เราทุกคนต่างก็เคยดู ‘Ailen’ มาหลายภาค ที่ถูกสร้างต่อกันมาเรื่อยๆ แต่วันหนึ่ง ก็มี ‘Prometheus’ โผล่ขึ้นมาเป็น prequel ที่ย้อนไปเล่าต้นกำเนิดก่อนจะเกิดเหตุการณ์ใน ‘Alien’ ภาคแรกซะอีก
Spin-off คืออะไร?
ทีนี้มาถึง spin-off (ซึ่งบ้างก็เขียนว่า spinoff) แปลตรงๆ ก็คงได้ว่า แยกตัว บางคนก็เรียกแบบทับศัพท์ไปเลย สปินออฟ แต่บางคนก็เรียกเป็นคำไทยว่า ภาคแยก ในเชิงการลงทุน มันหมายถึงการที่ตั้งบริษัทลูกแยกส่วนออกมาจากบริษัทแม่ แต่ถ้าพูดถึงในเรื่องหนังและซีรีส์แล้ว มันคือการเล่าเรื่องที่แยกจากเนื้อเรื่องหลัก เช่นอาจจะมีบางตัวละครหรือกลุ่มของตัวละครที่มีแฟนหนาแน่นเป็นพิเศษ หรือมีเรื่องราวน่าสนใจเพียงพอจะเล่าแยกไปเป็นหนึ่งอีกเรื่องได้ หรืออาจจะเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสถานที่อื่นแต่ยังอยู่ในโครงหลักอันเดียวกัน ยกตัวอย่างก็เช่น
- หนังแอนิเมชันเรื่อง ‘Lightyear’ ที่เข้าฉายในปี 2022 นั้นก็เป็น spin-off หรือภาคแยกของหนังแอนิเมชัน ‘Toy Story’ เพราะมันเล่าเรื่องเฉพาะของ บัซไลท์เยียร์ แคแรกเตอร์ของเล่นตัวที่ดังที่สุดของทอยสตอรี่
- เช่นเดียวกันกับ ‘Despicable Me’ ที่ทุกคนรู้จักกันดี ในนั้นมีเหล่าสมุนสีเหลืองตัวป่วน ที่โด่งดังไปทั่วโลก จนในที่สุดก็มีหนังภาคแยก ‘Minions’ ตามออกมา แถมยังมีภาคต่อด้วยอีกต่างหาก (ซึ่งที่จริง พวกมันก็เป็น Prequel ด้วยนะ เพราะมันเล่าเรื่องต้นกำเนิดก่อนจะมีกรู)
- ซีรีส์ ‘Better Call Saul’ ก็เป็นซีรี่ย์ภาคแยกของซีรีส์ ‘Breaking Bad’ ที่ลือลั่นนั่นเอง
ทีนี้ก็คงจะพอรู้กันแล้วเนอะ ว่าแต่ละคำมีความหมายแตกต่างกันยังไง ต่อไปเราจะใช้ได้ถูก และถ้าเกิดมีคำไหนที่น่าสนใจ เดี๋ยวนายแพทจะมาเขียนถึงอีกนะครับ